کارگزاران: با گذشت یک هفته از پایان تعطیلات نوروزی و در حالی‌که یک هفته تا آغاز تبلیغات دور دوم انتخابات مجلس هشتم باقی مانده، هنوز تحرک و شور انتخاباتی در فضای سیاسی کشور دیده نمی‌شود و حتی فعالان سیاسی دو جناح هم، به جز برخی اظهارنظرهای کوتاه مبنی بر چگونگی حضور در مرحله دوم انتخابات، چندان جدی به بحث و موضع‌گیری دراین باره نپرداخته‌اند. این در حالی است که برآوردها و ارزیابی‌ها از مرحله اول انتخابات نشان از آن دارد که به ویژه نیروهای اصلاح‌طلب برای حضور مؤثر در مجلس آینده، به موفقیت قابل توجه در انتخابات دور دوم و نیز راه یافتن تعدادی از چهره‌های موثر خود از تهران به مجلس هشتم نیاز دارند.

وضعیت دو طیف اصولگرایان
در آن سو، اصولگرایان متحد دولت گرچه از پیروزی قاطعانه خود در دور اول انتخابات خبر می‌دهند، اما به‌شدت نگران نتایج دور دوم انتخابات هستند. این نگرانی به واقعیت‌هایی باز می‌گردد که برآورد نتایج دور اول انتخابات مجلس هشتم به دست می‌دهد. طبق این برآوردها، متحدان دولت در بهترین حالت، نیمی از کرسی‌ها را در دور اول انتخابات به دست آورده‌اند و به نظر می‌رسد این میزان نیز تحت تاثیر تحولات آتی سیاسی و به ویژه انتخابات ریاست‌جمهوری سال آینده به‌شدت آسیب‌پذیر باشد. در این باره، برآوردهای انجام شده از سوی ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان حاکی از آن است که از 204 کرسی که تکلیف آنها در دور اول انتخابات روشن شده، تنها 85 کرسی در اختیار نامزدهای فهرست متحد دولت (موسوم به «جبهه متحد اصولگرایی») قرار گرفته است. در 20 کرسی دیگر، این نامزدهای اصولگرای منتقد دولت (از فهرست «ائتلاف فراگیر اصولگرایان») هستند که به مجلس راه یافته‌اند. این طیف از اصولگرایان گرچه در تهران به توفیقی دست پیدا نکرد و تنها نامزد شاخص خود ـ«محمد خوش‌چهره»ـ را در جمع راهیافتگان مرحله دوم انتخابات می‌بیند، اما در شهرستان‌ها توانست 20 نامزد اختصاصی خود را راهی مجلس کند؛ آن هم در شرایطی که تعدادی از 85 اصولگرایی که به مجلس راه یافته‌اند و در این برآورد، جزء متحدان دولت ارزیابی شده‌اند، هم در فهرست «جبهه متحد اصولگرایان» (اصولگرایان متحد دولت) قرار دارند و هم در فهرست «ائتلاف فراگیر اصولگرایان» (اصولگرایان منتقد دولت). انتظار می‌رود در ماه‌های آتی و تحت تاثیر تحولات درونی اردوگاه اصولگرایان، چنین چهره‌هایی بعضا به جمع منتقدان یا متحدان دولت بپیوندند و در نتیجه، بر آرایش کلی مجلس تاثیرگذار شوند.

وضعیت اصلاح‌طلبان و مستقل‌ها
از مجموع 102 کرسی که اصلاح‌طلبان در پی ردصلاحیت‌های گسترده امکان رقابت در آن را پیدا کردند، تاکنون 34 نامزد اصلاح‌طلب به مجلس هشتم راه یافته‌اند. این تعداد گرچه ناچیز می‌نماید و حتی نسبت به اقلیت مجلس هفتم ضعیف‌تر نشان می‌دهد، اما حضور بیش از 20 تن از اصلاح‌طلبان در جمع نامزدهای مستقل راهیافته به مجلس، دلگرمی و خوشبینی به فراکسیون اقلیت مجلس هشتم را افزایش می‌دهد. به گفته مسوولان ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان، این دسته از نامزدهای مستقل، اصلاح‌طلبانی هستند که در رقابت با سایر نامزدها در حوزه انتخابیه خود (و از جمله نامزد مورد حمایت ائتلاف اصلاح‌طلبان) به مجلس راه یافته‌اند و می‌توانستند در فهرست اصلی این جناح قرار گیرند. ضمن آنکه در برخی حوزه‌های انتخابیه که ائتلاف اصلاح‌طلبان بنا به ملاحظات مختلف از معرفی نامزد خودداری کرده بود یا حزب کارگزاران صرفا حمایت خود را از یک نامزد خاص اعلام کرده بود، چهره‌های اصلاح‌طلب به‌عنوان نامزد مستقل به مجلس راه یافته‌اند. اما در میان 35 نماینده مستقل دیگری که به مجلس راه یافته‌اند، 22 نفر از چهره‌های منسوب به جناح راست و نیز 12 نامزد از چهره‌های محلی و غیرسیاسی راهی مجلس شده‌اند. پنج نماینده منتخب دیگر از اقلیت‌های دینی هستند که معمولا در معادلات سیاسی پارلمان نقش‌آفرینی نمی‌کنند. اما نکته تعیین‌کننده در دور اول انتخابات مجلس هشتم، درصد پایین مشارکت شهروندان به‌ویژه در تهران و شهرهای بزرگ کشور بود. روزنامه «جمهوری اسلامی» هفته گذشته در تحلیلی در این باره نوشت:«یکی از این واقعیت‌ها که در انتخابات مجلس هشتم ظاهر شد حضور کم مردم تهران در این انتخابات بود. تعداد واجدان شرایط رای دادن در تهران در انتخابات مجلس هشتم طبق آمار رسمی اعلام شده توسط مدیر کل دفتر سیاسی و انتخابات استان تهران شش میلیون و 573 هزار و 68نفر بود (خبرگزاری فارس12 اسفندماه 86 خبر شماره 8????????? ) و تعداد آرای به صندوق انداخته شده در تهران طبق آمار رسمی اعلام شده توسط وزارت کشور یک میلیون و 995 هزار و 562 نفر بود. این ارقام نشان می‌دهد در تهران فقط 36 و 30 صدم درصد کسانی که می‌توانستند رای بدهند در انتخابات مجلس هشتم شرکت کرده اند». جمهوری اسلامی در ادامه مقاله خود می‌نویسد:«بدتر از این آرای بسیار پایین نمایندگان انتخاب شده یا راه‌یافتگان به مجلس در مرحله اول انتخابات مجلس هشتم است. براساس آمار اعلام شده توسط ستاد انتخابات وزارت کشور، اولین نفر از ?? نفری که در تهران به مجلس راه یافت 8???3? رای داشت که ??/?8 درصد آرای به صندوق ریخته شده را تشکیل می‌دهد، یعنی یک و 51 صدم درصد کمتر از نصف آرای آن‌هم از کمتر از یک سوم واجدان شرایط رای. نفر نوزدهم یعنی آخرین نفری که به مجلس راه یافت ?3???? رای داشت که 25 و هشت صدم درصد آرای به صندوق ریخته شده را تشکیل می‌دهد، یعنی حدود ?? درصد کل آرای کسانی که در تهران حق رای دادن را داشتند. این نشانه خوبی برای تهران و برای کسانی که قرار است به نمایندگی از طرف مردم تهران در مجلس شورای اسلامی حضور داشته باشند، نیست.» در ادامه این مقاله آمده است: «نکته مهم این است که تغییر قانون انتخابات و اجازه ورود کسانی که حداقل یک چهارم آرای هر حوزه انتخابیه را به خود اختصاص دهند موجب شد این ?? نفر در تهران و بسیاری از داوطلبان در شهرستان‌ها به‌ویژه مراکز استان‌ها به مجلس راه یابند و اگر شرط ورود به مجلس کسب نصف باضافه یک آرای بود در تهران هیچ‌کدام از داوطلبان و در شهرستان‌ها بسیاری از آنها در مرحله اول به مجلس راه نمی‌یافتند. به عبارت روشن‌تر باید گفت همه ?? نماینده تهران که در مرحله اول به مجلس راه یافته‌اند از جمله رئیس مجلس و بسیاری از نمایندگان شهرستان‌ها تک‌ماده‌ای هستند و اگر این قانون شبیه تک‌ماده نبود به مجلس راه نمی‌یافتند.» از سوی دیگر، نظرسنجی انجام شده از سوی سایت «نوروز» وابسته به جبهه مشارکت نشان می‌دهد اکثر پاسخگویان، «ناامیدی از تاثیر رای خود در بهبود اوضاع» را دلیل شرکت اندک شهروندان در انتخابات مجلس هشتم می‌دانند. نوروز در این نظرسنجی از کاربران خود پرسیده: «به نظر شما مهمترین عامل کاهش مشارکت شهروندان در تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ (کمتر از 30 درصد واجدان شرایط) و نیز علل کاهش مشارکت ایرانیان(23 میلیون نفر از 49 میلیون نفر واجد شرایط، یعنی حدود 46 درصد واجدین شرایط) در انتخابات چیست؟». از دیدگاه 29 درصد پاسخگویان «ردصلاحیت‌های غیرقانونی و در نتیجه غیررقابتی شدن انتخابات» عامل این اتفاق است. 7 درصد پاسخ‌دهندگان به «نارضایتی از عملکرد دولت و مجلس» و 10 درصد به «بی‌اعتمادی به سلامت انتخابات» و در جدی‌ترین گزینه، 54 درصد پاسخ‌دهندگان «ناامیدی از تاثیر رای خود در بهبود اوضاع» را ریشه ریزش مشارکت واجدان حق رای ذکر کرده‌اند. نکته مهم در این میان آن است که طیف گسترده‌ای از شهروندان که به هر دلیل حاضر به حضور در صحنه انتخابات و مشارکت در پای صندوق‌های رای نمی‌شوند، گرچه اعتراض اصلی‌شان به جریان‌های تندرو و انحصارطلب حاکم است، اما در عمل با خالی گذاشتن میدان، به سود آنها عمل می‌کنند و اجازه می‌دهند تا این جریان با تکیه بر اقلیت کمتر از 15 درصدی حامی خود بتواند نامزدهای اصلاح‌طلب را شکست دهد و پروژه خود در یکدست‌سازی حاکمیت و تکصدا کردن نهادهای حکومتی را به شکلی آسان‌تر اجرایی کند. البته در این میان، عملکرد مجموعه نهادهای حاکم در دلسرد ساختن شهروندان برای مشارکت در سرنوشت خویش هم بر تشدید روند کاهش مشارکت موثر بوده است. مقایسه‌ای میان انتخابات مجلس هشتم با انتخابات مجلس ششم که در آن، هم امید به بهبود اوضاع در سطح جامعه بیشتر بود و هم اصلاح‌طلبان با ردصلاحیت محدودتر نامزدهای خود مواجه بودند، این مسئله را آشکار می‌سازد. به گونه‌ای که جمع آرای صحیح ماخوذه شهروندان تهران بزرگ در انتخابات اخیر(یک میلیون و هفتصد وپنجاه هزار رای) کمتر از رای آقای دکتر سیدمحمدرضا خاتمی در انتخابات مجلس ششم (حدود یک میلیون و هشتصد هزار رای) بود.

چشم‌انداز دور دوم
در این شرایط و در حالی که معمولا در دور دوم انتخابات، میزان مشارکت شهروندان کاهش می‌یابد، نیروهای اصلاح‌طلب به تلاش دوچندانی برای وارد ساختن نامزدهای خود در تهران و شهرستان‌ها به مجلس نیاز دارند. طبق نتایج به دست آمده از دور اول انتخابات، از 70 کرسی که تکلیف آنها در دور دوم مشخص خواهد شد، در 6 کرسی قطعا نامزدهای اصلاح‌طلب راهی مجلس خواهند شد چرا که در این حوزه‌های انتخابیه، همه راهیافتگان به دور دوم از نامزدها و چهره‌های اصلاح‌طلب هستند. در 14 کرسی دیگر نامزدهای اصلاح‌طلب با چهره‌های مستقل و در 8 کرسی با نامزدهای جناح راست رقابت خواهند کرد. در 42 کرسی دیگر، اصلاح‌طلبان حضور ندارند و رقابت یا بین مستقل‌ها و اصولگرایان، یا بین خود اصولگرایان یا بین اصولگرایان و مستقل‌ها جریان خواهد داشت. بر این اساس، از هم اکنون اصلاح‌طلبان به فراکسیونی 60 نفره در مجلس هشتم (متشکل از 34 منتخب رسمی فهرست، 20 منتخب غیررسمی و 6 کرسی قطعی در دور دوم) دست یافته‌اند و در صورت پیروزی در همه کرسی‌های مانده در شهرستان‌ها، در بهترین حالت تعداد اعضای این فراکسیون به 88 تن خواهد رسید. ضمن آنکه به نظر می‌رسد راهیابی چهره‌های شاخص اصلاح‌طلبان از تهران به مجلس برای هدایت و مدیریت این فراکسیون با توجه به شرایط سخت و دشوار سیاسی پیش رو ضروری باشد و همین مسئله، دور دوم انتخابات را به‌ویژه در تهران برای اصلاح‌طلبان تعیین‌کننده ساخته است.

آغاز فعالیت ستادی اصلاح‌طلبان از امروز
در این حال و با وجود خبرسازی‌ها و القائات رسانه‌های مخالف اصلاح‌طلبان و طرح ادعاهای مختلفی مبنی بر تشدد اصلاح‌طلبان در دور دوم، فعالیت ستاد انتخاباتی ائتلاف اصلاح‌طلبان از امروز (شنبه) از سر گرفته می‌شود. «حسین مرعشی» رئیس ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان تهران در این باره گفت: براساس تصمیم مشترک کاندیداهای اصلاح‌طلب راه‌یافته به مرحله دوم انتخابات، این فعالیت‌ها رسما از فردا(شنبه) آغاز می‌شود. وی با اشاره به شعار ستاد اصلاح‌طلبان در این مرحله از انتخابات مبنی بر «کنترل گرانی، ایجاد رونق اقتصادی و مقابله با تحجر» ادامه داد: از کلیه فعالان انتخابی تهران بزرگ تقاضا داریم با مراجعه به ستاد به همکاری‌های خود با ما ادامه دهند. رئیس ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان استان تهران ادامه داد: از همه کسانی که در مرحله اول انتخابات به ما اعتماد کردند، انتظار داریم در مرحله دوم نیز برای به ثمر رسیدن زحمات گذشته در عرصه انتخابات فعال و با رای دادن به لیست 10 نفره اصلاح‌طلبان به ایجاد یک مجلس متکثر و چندصدایی کمک کنند. مرعشی موفقیت کشور را در گرو جلوگیری از انحصار قدرت در دست گروه‌های خاص دانست و اظهار امیدواری کرد که «با راهیابی تعداد بیشتری از اصلاح‌طلبان به مجلس هشتم خانه ملت به عنوان مظهر اراده ملی بتواند به رسالت‌ها و مسوولیت‌های تاریخی خود عمل کند و جلوی اقدامات غیرکارشناسی و مخرب که نتیجه‌ای جز فشار روزافزون زندگی به اقشار متوسط و ضعیف جامعه ندارد را با شجاعت تمام بگیرد». رئیس ستاد ائتلاف اصلاح‌طلبان استان تهران تاکید کرد: «کاندیداهای اصلاح‌طلب به این پیمان هستند که در صورت راهیابی به مجلس یک لحظه در اصلاح امور کشور و به ویژه کاستن از فشارها به مردم کوتاهی نکنند. سخنگوی حزب کارگزاران سازندگی درباره طرح بحث تغییر لوگوی ستاد اصلاح‌طلبان برای دور دوم انتخابات مجلس نیز گفت: با توجه به نتایج حاصل در مرحله اول و ضرورت نقش‌آفرینی بیشتر کاندیداها در این دوره از انتخابات، اصالت مبارزه و رقابت به 10 کاندیدای حاضر در عرصه داده شده و احزاب و گروه‌های سیاسی پشتیبان این کاندیداها خواهند بود و این در حالی است که در مرحله قبل اصالت با گروه‌ها بود و اشخاص نقش کمتری در اداره ستاد ایفا می‌کردند. مرعشی با تاکید بر اینکه «در این دوره کاندیداهای اصلاح‌طلب محور ادامه رقابت خواهند بود و هر تغییری تحت تاثیر این تغییر سیاست است»، در عین حال درباره فهرست شهرستان‌های اصلاح‌طلبان برای حمایت از آنها در این دوره از انتخابات گفت: تصمیم‌گیری برای اداره رقابت و فعالیت در این دوره به ستادهای انتخاباتی استان‌ها محول شده است. از سوی دیگر، حزب اعتمادملی نیز که در مرحله اول انتخابات فهرستی جداگانه اما واجد اشتراک حداکثری با اصلاح‌طلبان را به شهروندان تهرانی معرفی کرده بود، در دور دوم قصد دارد به شکلی کامل با ائتلاف اصلاح‌طلبان همراه شود. «مهدی کروبی» دبیرکل این حزب روز پنج‌شنبه در حاشیه مراسم یادبود آیت‌الله توسلی به خبرنگاران گفت که استراتژی اعتمادملی حضور و شرکت در مرحله دوم انتخابات است. وی گفت: «تا آنجا من با دوستان داوطلب حاضر در مرحله دوم برخورد کرده‌ام، همه، تقریبا از شرکت و حضور صحبت می‌کردند و ما در حزب اعتماد ملی نیز بنا بر شرکت و حضور داریم». کروبی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه « آیا از شیوه برگزاری انتخابات در مرحله اول راضی بودید؟» گفت: انتخابات در مرحله اول پایان یافته و از طرف شورای نگهبان نیز تایید شده است؛ البته ما یک سلسله دیدگاه‌ها داشتیم و یک سلسله اخبار و اطلاعات نیز به ما رسیده بود؛ چنانکه من و آقای خاتمی طی نامه‌ای آن را تقدیم کردیم، ولی احساس کردیم هیچ جوابی نشنیدیم. درست است که ما داوطلب نبودیم اما انعکاس‌دهنده نظرات دوستان بودیم؛ چون در این زمینه کار می‌کنیم. البته نظر ما این بود که حداقل بحث‌ها و گفت‌وگوهایی با دوستان بشود؛ ولی خب می‌بینید که اکنون انتخابات تایید شده و ما برای مرحله دوم آماده می‌شویم. دبیرکل حزب اعتمادملی همچنین در پاسخ به این پرسش که عملکرد این حزب را در مرحله اول انتخابات چطور ارزیابی می‌کند، گفت: این عملکرد بر اساس شرایط متفاوت بود؛ برخی شهرها خوب بود و برخی جاهای دیگر نیز بد نبود؛ البته ما ضعف‌هایی نیز داشتیم؛ ولی با توجه به امکانات و محدودیت‌هایمان تلاش کردیم و امکانات ما محدود بود. وی در پاسخ به پرسش خبرنگاری که از وی پرسید « چرا کاندیداهای شما مورد استقبال بیشتر مردم قرار نگرفته‌اند؟» گفت: این‌بحثی است که اکنون نمی‌خواهم وارد آن شوم.

وکیل پرونده سیدحسین موسویان، معاون مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام و سخنگوی سابق تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای جزئیات رای دادگاه در خصوص پرونده اتهامی وی را اعلام کرد و با تاکید بر ابلاغ مجدد بی‌گناهی و منع تعقیب در خصوص موضوع اتهامی، یادآور شد که حکم مربوطه 2 سال حبس تعلیقی و 5 سال انفصال از خدمات دیپلماتیک است و حکم انفصال از خدمات دولتی کذب محض است.

روز گذشته خبرگزاری فارس به نقل از یک منبع آگاه خبر داده بود که موسویان از مشاغل دیپلماتیک، بین‌المللی و دولتی محروم شده است.

هوشنگ پوربابایی وکیل موسویان در گفت‌وگو با مهر، پیرامون جزئیات حکم صادره برای موکل خود ضمن گله از کم‌توجهی رسانه‌ها به واقعیات پرونده و نگاه سیاست‌زده به آن افزود: خبر صدور رای دادگاه مبتنی بر 5 سال انفصال از خدمات دولتی آقای موسویان کذب محض بوده و در مسئله اصلی مورد جنجال در یک سال اخیر یعنی اتهام جاسوسی نیز، برای دومین بار آقای موسویان توسط قاضی رسیدگی‌کننده جدید در دادسرا بی‌گناه شناخته شد و در تاریخ 25/12/1386 قرار منع تعقیب ایشان در مورد اتهام جاسوسی بر اساس ماده 501 قانون مجازات اسلامی صادر و به تایید دادستان رسید.

وی ادامه داد: برگه احضاریه دادگاه در پایان وقت اداری آخرین روز کاری سال 86 (28/12/86 ) به موکل اینجانب ابلاغ شد که جلسه دادگاه در ایام نوروز یعنی برای تاریخ 10/1/1387 پیش‌بینی شده بود. با توجه به اینکه تا تاریخ مذکور دو روز کاری بیشتر وجود نداشت و یکی از وکلای ایشان نیز در سفر بودند و امکان مطالعه چندهزار صفحه پرونده برای تهیه دفاعیه وجود نداشت، وکلا در تاریخ 7/1/87 از قاضی پرونده تقاضای تعویق در برگزاری جلسه دادگاه را کردند که قاضی موافقت نکرد.

پوربابایی گفت: آقای موسویان تقاضای برگزاری جلسه علنی دادگاه و نیز مطالعه مفاد پرونده را داشت که با موافقت قاضی پرونده مواجه نشد، لذا دو نفر از وکلای ایشان فقط در دو روز نیمه تعطیل ایام نوروز توانستند حداکثر 10 درصد پرونده را مطالعه کنند. از این رو موسویان تمایلی به شرکت در جلسه دادگاه نداشت لکن به احترام دستگاه قضایی در جلسه شرکت کرد.

وکیل موسویان در ادامه افزود: جلسه رسیدگی دادگاه صرفا در یک جلسه در 10/1/87 برگزار شد و قاضی نیز رای خود را براساس ذیل ماده 505 قانون مجازات اسلامی صادر کرد که این قسمت بدین معناست که موکل قصد جمع‌آوری اسناد جهت ارائه به دیگران را داشته اما در عمل اسنادی به دیگران ارائه نکرده است.

به گفته پوربابایی رای مذکور شامل 2 سال حبس تعلیقی و 5 سال محرومیت از خدمات دیپلماتیک است، بنابر اظهارات وی اخبار منتشره در برخی رسانه‌ها در خصوص 5 سال انفصال از خدمات دولتی برای موسویان کذب محض است زیرا وی می‌تواند در کلیه مشاغل دولتی به جز بخش خدمات دیپلماتیک و سیاست خارجی اشتغال داشته باشد. در عین حال مهر خبر می‌دهد که موسویان از پست‌های دیپلماتیک در وزارت خارجه و امور بین‌الملل سایر نهادها نیز محکوم شده است.

سخنگوی دستگاه قضایی ششم آذرماه سال گذشته اعلام کرده بود که موسویان در خصوص دو اتهام جاسوسی و ارائه اطلاعات به بیگانگان تبرئه شده و پرونده وی با نظر نهایی دادستان در خصوص اتهام تبلیغ علیه نظام بررسی خواهد شد. بعد از این مسئله و واکنش مسوولان بلند‌پایه دولت به موضع سخنگوی قوه قضائیه، دادستان تهران با لغو قرار منع پیگرد موسویان دستور تجدید و تکمیل تحقیقات پرونده توسط قاضی جدید را صادر کرد. لازم به ذکر است رای این پرونده قابل تجدیدنظر خواهی است و در صورتی که موسویان و وکلای مدافع وی نسبت به این حکم اعتراضی داشته باشند می‌توانند از این حکم به مراجع عالی‌تر شکایت کنند

سمینار "نقش مذاهب در ایجاد صلح" به همت بنیاد فرهنگ و صلح اسپانیا روز پنچشنبه در شهر بارسلون اسپانیا گشایش یافت.

به گزارش روابط عمومی موسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها و تمدنها در همین ارتباط رییس جمهور سابق کشورمان ، شامگاه چهارشنبه به منظور شرکت در این سمینار وارد اسپانیا شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین خاتمی که به دعوت بنیاد فرهنگی فدریکو مایور در راس هیاتی به اسپانیا سفر کرده است، از سوی سید داود صالحی سفیر جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا و مقامات برگزارکننده همایش مذکور در فرودگاه شهر بارسلون مورد استقبال قرار گرفت.

متن کامل سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین سیّد محمّد خاتمی در این کنفرانس بدین شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم
فضای جنگ زده و خشونت آمیز امروز جهان، ما را با این پرسش بزرگ مواجه می کند که: آیا تاریخ انسان به سوی صلح و امنیت پیش می رود و یا جنگ و خشونت در تاریخ یک اصل دائمی است؟ پرسش دیگر از نسبت میان دین و خشونت است؟ و اینکه آیا دین می تواند خود عامل مهمی برای تلطیف زندگی و روابط میان انسانها و برانگیزاننده به صلح باشد؟
من بر این باورم که علی رغم همه خشونت ها و خونریزی ها و درگیری هایی که به صورت جنگ و ترور وجود دارد، حرکت تاریخ در جهت کمال و نیز استقرار صلح در جامعه بشری است و نیز معتقدم که جوهر ادیان از جمله اسلام فراخوانی به سوی صلح و محبت است.
اگر زمانی «لایبنیتس» طرح پیمان صلح دائمی میان زمامداران مسیحی را که در سال 1731 مطرح شده بود مسخره کرد و گفت «صلح دائمی - pax perpetua - او را به یاد نوشته¬ای بر گورستان می اندازد». چندی نگذشت که «کانت» آن را از سر در گورستان بر گرفت و بر پیشانی طرحهای سیاسی و اخلاقی خود بر افراشت. او کوشید تا ثابت کندکه صلح از جهات اخلاقی و عقلی الزام¬آور و از جهت تجربی تحقق پذیر است. این واقعه می تواند نمونه ای از سیر حرکت استکمالی تاریخ و تمدن بشری باشد. مهم این است که ما چگونه باید از تاریخ بیاموزیم؟
در اینجا باید به تفاوت ظریف و مهمی که میان دانستن و آموختن وجود دارد، توجه کنیم. رمز اینکه از تاریخ کم می آموزیم در این است که اگر تاریخ تبدیل به قضیه یا مفهومی کلی شود، در این صورت ما واقعه یا وقایع تاریخی را می دانیم، ولی از آن نمی آموزیم. متأسفانه تاریخ و حوادث تلخ آن را هر ملتی باید کم و بیش به تجربه بیاموزد و شاید یکی از وجوه تراژیک بودن هستی آدمیزاد در همین واقعیت تلخ نهفته باشد .
اگر می شد از متون مقدس و از تاریخ - بی واسطه درد و اشک - تجربه آموخت بسیاری از فجایع بزرگ ناشی از جنگ و خشونت قابل اجتناب بود .اگر می توانستیم بی تجربه بیاموزیم تنها همین چند جمله کتاب مقدس تمام بشریت را کفایت می کرد : « او در میان اقوام داوری خواهد کرد و اقوام بسیاری را سرزنش خواهد کرد و ایشان شمشیرهای خود را برای خیش و نیزه های خود را برای ارّه خواهند شکست و قومی بر قوم دیگر شمشیر نخواهد کشید و دیگر جنگ نخواهد بود » (کتاب اشعیای نبی 2:4)
در اسلام نیز کلام رایج در مواجهه با دیگران «سلام» است، سلام هم به معنی صلح است و هم به معنی درود، بهشت جاودان از نظر قرآن مجید، خانه صلح یا دارالسّلام است و سلام از اسماء الهی در قرآن است. زیرا ذات خداوند نفس خیری است که در او هیچ شری وجود ندارد و خداوند در قرآن کریم همه مردمان را به خانه صلح دعوت می کند. خانه صلحی که می توان و باید در همین زمین نیز بر پا کرد .
اکسیر اعظم که کیمیاگران در پی آن بودند، محبت خداوند است و با نام پراز لطف او است که به جنگ و خشونت پیروز خواهیم شد و زندگی ما معنی، لطافت و بهجت می یابد. نام خداوند را که نام همه کمالات و خیرات و زیبایی ها و حقایق است نباید و نمی توان سر لوحه جنگ و نفرت قرار داد و جاهلانه از جنگهای صلیبی گفت یا بر ترور نام جهاد مقدس نهاد .
امروز با تجربه ای که بشر به دست آورده، گرایش به سوی صلح و محبت و همدلی در وجدان بشر تقویت شده و خشونت و خشونت طلبان و نگرانیهایی که جنگ و ترور و ناامنی برای همه بشر ایجاد کرده، سبب تقویت این گرایش شده است. قرنها باید زمین با خون آدمیان بی شماری آبیاری می شد، تا امروز فضیلت و رجحان گفتگو بر جنگ؛ و محبت بر نفرت؛ و صلح بر خشونت به آسانی و سادگی نزد همگان پذیرفتنی باشد .گرچه به روشنی می دانیم که فاصله ای بسیار طولانی میان پذیرش ذهنی این مسأله که امروز بدیهی جلوه می¬کند با تحقق آن در مناسبات و روابط بین المللی و داخلی وجود دارد، ولی به هر حال توجه بیشتر وجدان بشری به صلح، خود گام بزرگی به سوی جهانی مطلوب تر است که باید با همت همه صلح طلبان و عدالت خواهان جهان تحقق یابد .
نکته مهم این است که ما نمی توانیم خواستار صلح میان انسانها باشیم، ولی از مهمترین عامل خشونت و نفرت غفلت کنیم. از میان همه عواملی که به خشونت می انجامد بی عدالتی و تبعیض و تجاوز قدرتمندان و تحقیر ملتها مهمترین عامل است. در واقع نظم عام و شاملی که طبق آن نظم زندگی اجتماعی حاکمان و محرومان و مراوده انسانی بین آنها ممکن می شود نظمی مبتنی بر عدالت است. امری که اسلام نیز قویّاً به آن اهتمام دارد .
تعارض مشهوری که میان عدالت و آزادی در فلسفه سیاسی دوره متأخر غرب ادعا شده است در حقیقت تعارض نیست، بلکه ناشی از عدم تأمل کافی در فهم نسبت میان آزادی و عدالت است. عدالت بدون آزادی عدالت نیست، بلکه توهّمی از عدالت است نمی¬توان سهم هر یک از شهروندان یک کشور یا جامعه جهانی را از آزادی مصادره کرد، امّا ادعای عدالت داشت. عدالت مستلزم سپردن حق اشخاص به ایشان است. فقدان آزادی و غصب آن غیر عادلانه ترین امری است که ممکن است پدید آید.
عدالت شأن انسان آزاد است وگرنه عدالتِ میان بردگان، عدالتِ شایسته انسان نیست چنانکه آزادی میان گرسنگان و محرومان، وَهمِ آزادی است نه آزادی .
اگر عدالت بدون آزادی چیزی جز ظلم نیست، آزادی بدون عدالت نیز آزادی تجاوز و غارت و اشاعه فقر و فساد و ظلم است. تفکیک آزادی و عدالت گرچه به لحاظ مفهومی صحیح است، اما هر کس معتقد به جدایی عینی آن دو در زندگی شود گرچه واقعاً طرفدار عدالت و آزادی باشد باید بداند که کوششهای او از قبل محکوم به شکست است.
آنچه در زبان جامعه شناسان به همبستگی اجتماعی «Solidarity» تعبیر شده است تنها در صورت تلاتم توأمان عدالت و آزادی است که متحقق می شود و هر چه همبستگی دوام بیشتری داشته باشد صلح و ثبات استحکام بیشتری دارد.
بنابر آنچه گذشت صلح در سطح یک ملّت و میان مردم محروم یک کشور وقتی دوام می یابد و نظم و ثبات اجتماعی وقتی شایسته نام صلح می شود که مبتنی بر آزادی و عدالت باشد. صلح میان ملل نیز از این حیث کاملاً شبیه صلح میان مردمان یک کشور است .
اگر ما واقعاً از خشونت و درگیریهای ویرانگر رنج می بریم و خواستار صلح واقعی هستیم، از یک سو باید با حکومتهای مستبدی که آزادی و عدالت را با هم پایمال می کنند مقابله کنیم و از سوی دیگر در سطح بین المللی نیز باید با ضوابط و مقررات غیر عادلانه به مبارزه برخیزیم .
نمی شود که ملتهایی مورد استثمار و تحقیر قرار گیرند و با اعمال معیارهای دوگانه و رفتارِ تبعیض آمیز راه هرگونه احقاق حق به طریق مسالمت¬آمیز بروی آنها بسته شود و در عین حال انتظار داشت که از نفرت و خشونت متقابل خبری نباشد .
اگر به نام دین یا ارزشهای انسانی راه خشونت توجیه می شود، نباید دچار توهم شویم و تحت تأثیر تبلیغات فزون¬طلبان، دین را منشاء خشونت بدانیم. در اینجا دین نیز همچون خود انسانِ محروم و تحقیر شده، مظلوم است .
دین اسلام و به یک معنی همه ادیان اصیل به صلح فرا می خوانند. بلکه صلح واقعی را تنها در پرتو سلطنت خداوند می توان بدست آورد. تنها سلطنت خداوند که همان سلطنت گسترده دامن محبت است، محبت به خدا، محبت به انسان و محبت به همه جهان به مثابه مظهر جلال و جمال خداوند، می تواند ما را برای همیشه از ترس و حرص و نفرت و خشونت آزاد کند و اراده های خودپرست و منفعت¬طلب یکایک ما را به عزم استوار برای ایثار، دوستی و شفقت مبدل سازد.
جنگ و خشونت ریشه در فزون¬طلبی انسانهایی دارد که از نعمت عدالت و انسان¬دوستی بی بهره¬اند. درست است که ما در تاریخ شاهد جنگهایی بوده¬ایم که به نام دین رخ داده و از جمله جنگهای مذهبی اروپا که خود زمینه¬ساز استقرار عرفی¬گرائی (سکولاریسم) در غرب شد، ولی تجربه به ما آموخته که با کنار گذاشتن دین از صحنه حیات اجتماعی، نه تنها جنگ و خشونت از میان نخواهد رفت، بلکه بی¬رحمانه¬تر و شدیدتر نیز خواهد شد. شاهد بر مدعا، جنگ ها و خشونت هایی است که در دنیای سکولار یا توسط دولتهایی که مدعی پیروی از سکولاریسم بودند پدید آمد و به لحاظ گستردگی و خسارتهای مادی و معنوی با جنگهای به اصطلاح مذهبی قابل قیاس نیست. دو جنگ ویرانگر جهانی و جنگ سرد و دهها درگیری دیگر در مناطق مختلف جهان کافی است ما را به این نتیجه برساند که خشونت و جنگ ریشه ای غیر از دین دارد که اگر آن ریشه خشکانده نشود از دین و ارزشهای انسانی نیز در مسیر خشونت سوء برداشت و سوء استفاده خواهد شد.
کلام خود را با این مطلب به پایان می برم که در روایت اسلام، از قول پیامبر اکرم «ص» نقل شده است که ایشان از عیسی «ع» به عنوان برادر خود نام می برد. به پیامبر ما که آموزگار محبت و صلح است، داستان درد و عشق و صلح با چنان بلاغت و زیبایی وحی شده است که اگر کسی توانایی شنیدن صدای آن را داشته باشد بی شک تجربه استغراق در چشمه زلال محبت و لطف مریم و عیسی علیه السلام برای او قابل استحصال است .
پیامبر اسلام پیامبر صلح و محبت و عدالت است، چنانکه حضرت عیسی مسیح مظهر آزادگی و مهربانی است و پیروان این دو پیامبر همچنانکه پیروان حضرت موسی «ع» و ابراهیم «ع» و همه پیامبران بزرگ خدا نمی توانند مدعی دینداری باشند، ولی پیام صلح و امنیت و عدالت را از زبان این پیامبران نشنوند یا آن را فهم نکنند.
خشونت گرایان علیه انسان مرتکب جنایت می شوند و این جنایت مضاعف است هنگامی که می کوشند تا خشونت و جنگ و نفرت را با تحریف دین خدا توجیه کنند. باید دین را همانگونه دید و فهمید که توسط این پیامبران بیان شده است هر چند که آنچه در تاریخ تحقق یافته است گاه با اصل دعوت این پیامبران فاصله های فراوان دارد. باید عدالت را که مضمون اجتماعی پیام پیامبران است پاس داشت و آن را برای همه انسانها خواست و زور مداران متعصب را در جهان منزوی کرد تا به صلح واقعی و همزیستی انسانهای بر خوردار از زندگی سالم و امن رسید.

گفتنی است این سمینار به ریاست فدریکو مایور رییس بنیاد صلح و با شرکت جمعی از مقامات سازمان‌های فرهنگی بین‌المللی نظیریونسکو و ایسیسکو و مقامات کلیسای اسپانیا برگزار شد.
بنابراین گزارش ، سخنرانان این سمینار ضمن تبین نقش مذاهب در ایجاد صلح با صدور بیانیه‌ای بر اهمیت این نقش تاکید کردند.
سیدمحمد خاتمی در مدت اقامت خود در اسپانیا که تا روز یکشنبه آینده ادامه خواهد داشت، ضمن شرکت در مراسم معرفی و رونمایی یکی از کتاب‌های خود با عنوان «از دنیای شهر تا شهر دنیا» ؛از مراکز فرهنگی اسپانیا نیز دیدار خواهد کرد.

روابط عمومی موسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها و تمدنها

«رحیم غلامی» روزنامه‌نگار و فعال فرهنگی، روز پنج‌شنبه بازداشت شد. رحیم غلامی همکار مطبوعات محلی در استان اردبیل است. نوشته‌هایی از او در هفته‌نامه‌های یاشیل مغان، مهر اردبیل، ‌آراز، فروغ آذربایجان و یارپاق به چاپ رسیده است.

از سوی دیگر گزارشگران بدون مرز از بازداشت وبلاگ‌نویس و روزنامه‌نگار اسماعیل جعفری انتقاد کرد و خواستار روشن شدن اتهامات و دلایل دستگیری این روزنامه‌نگار شد.

اسماعیل جعفری در روز 19 فروردین به هنگام پوشش خبری تظاهرات ده‌ها کارگر اخراجی شرکت ایران صدرا در برابر استانداری بوشهر به همراه دو روزنامه‌نگار دیگر بازداشت شد.

این روزنامه‌نگاران چند ساعت بعد آزاد شدند. روز بعد اسماعیل جعفری بازداشت شده است.

اسماعیل جعفری با هفته‌نامه‌های نصر بوشهر و بهارستان همکاری داشته است و وب‌نگار وبلاگ «راه مردم»