در حالی که با گذشت 13 روز از درگیری‌‌های خونین کربلا که در آن ده‌‌ها تن از شیعیان عراق کشته شدند، اطلاعات و فیلم‌های این حادثه بررسی شده است، حجت‌الا‌سلام رسول جعفریان، کارشناس مسائل عراق در گفت‌وگویی با «بازتاب»، به تشریح عوامل این فتنه و تحرکات جریان مقتدا صدر در این کشور پرداخت.
 متن گفت‌وگو به این شرح است:
ریشه‌های اصلی ماجرای نیمه شعبان امسال در کربلا چه بوده است؟
ـ مشکل مهمی از زمان صدام در عراق پدید آمد که رژیم عراق حامی آن بود؛ دولت عراق کوشید برای هدایت شیعیان به مجرای دلخواه خود، مرجعیتی دست و پا کند؛ بنابراین، از میان کاندیدا‌ها، آیت‌الله سیدمحمد صدر برگزیده شد که ایشان به خاطر سادگی پذیرفت و سپس باز بر همین اساس، جلوی صدام ایستاد و به شهادت رسید.

در آن چند سال، خطی در حوزه نجف درست شد که مقابل مرجعیت سنتی شیعه بود و پس از سقوط صدام، مقتدی صدر رهبری این خط را به عهده گرفت. بنیاد این خط، رقابت با مرجعیت شیعه بوده و هست. البته باید گفت که یک رگه‌هایی از انحراف از نوع ادعاهای بابیت و شبیه به آنها در این گروه وجود دارد. هم‌اکنون گروهی از این صدری‌‌ها، مقتدی را سید حسنی و حتی برخی از ساده‌لوحان، خود او را مهدی می‌دانند. به هر حال بنیاد این حرکت رقابت با مرجعیت است.

مواضع اینها با دولت عراق چیست؟
ـ ببینید من در همان سال نخست پس از سقوط صدام هم نوشتم که گروه مقتدی، رفتارهایی تند شبیه برخی گروه‌های که نمی‌خواهم نام ببرم دارند؛ یعنی از لحاظ روش بیشتر شبیه آنها هستند. در عراق به دلیل سی سال دوری مردم از فرهنگ و معارف شیعه و فاصله آ‌نان با مرجعیت، مشکلاتی از لحاظ کم فرهنگی وجود دارد که بیشتر در جوان‌هاست که البته گروه مقتدی اینها را به خود جذب کرد.

آیت‌الله سیستانی نیز با درایت خاص خود برای یکپارچه کردن عراق، به ویژه شیعیان، اینها را با یکدیگر نزدیک کرد و نتیجه آن شد که در مجلس با هم شدند، اما واقعیت آن است که گروه صدر، تا حدودی قدرت‌طلب است و می‌خواهد به هر قیمت همه چیز عراق را در انحصار خود داشته باشد و به دلیل آن که ریشه‌گیری آن در رقابت با مرجعیت بوده، هم‌اکنون هم بدون هماهنگی با مراجع فعالیت می‌کند. اینها روز نیمه شعبان را که در کربلا جمعیت میلیونی جمع می‌شود، خراب کردند و اگر شما فیلم آن را ببینید، یک مشت جوان دست به آتش زدن اینجا و آنجا می‌زنند. مردم هم تنها نگاه می‌کنند. از همین فیلم، می‌توان دریافت که روش‌های آنان کاملا تخریبی است.

در عراق چه کسی از اینها حمایت می‌کند؟
ـ هم‌اکنون در عراق سخت است کسی بفهمد چه کسی از اینها یا گروه‌های دیگر حمایت می‌کند! بیشتر کشورهای عربی به دنبال ساقط کردن دولت مالکی هستند؛ بنابراین، همه آنان متهمند که به هر جریانی که باعث آشفتگی اوضاع بشود، کمک کنند. دولت‌های دیگری هم سرمایه‌گذاری می‌کنند. البته این جریان چون یک جریان جوان شیعه است، شاید برخی از شیعیان هم به آنان کمک کنند! این یک اشتباه فاحش است. شاید کسانی در این اندیشه باشند که اینها حامی جریان تشیع در عراق هستند، اما به نظرم ضربه‌ای که اینها به دولت مالکی می‌زنند، کمتر از ضربه گروه‌هایی چون القاعده به این دولت نیست.

شما گمان می‌کنید کسانی در ایران هم هستند که از مقتدی حمایت کنند؟
ـ من سیاست رسمی جمهوری اسلامی را این نمی‌ دانم. رهبر معظم انقلاب خط اصلی حرکت عراق را خط آیت‌الله سیستانی می‌دانند. ایشان همواره روی این مسأله تأکید کرده‌اند و به تازگی و به صراحت، وی را رهبری دوراندیش و هوشمند خواندند. شما ببینید برخی گروه‌های منتسب به مقتدی، در حال ترور نمایندگان مراجع در عراق هستند و تا به حال، شماری از نمایندگان آیت‌الله سیستانی و حکیم را ترور کرده‌اند و این کار در دستور کار آنهاست. آنها دو استاندار مهم عراق را نیز که از گروه بدر بودند، ترور کردند و باید گفت که این کار، تنها با خط‌دهی سلفی‌‌ها یا صهیونیست‌‌ها ممکن است.

مسلما ایران دنبال این مطلب نیست. من البته احتمال می‌دهم عناصری ناآگاه نسبت به خط مرجعیت باشند که ناخواسته گمان می‌کنند باید از این گروه حمایت کرد، اما اینها ربطی به دولت و ملت ایران ندارد و سیاست رهبری و سیاست عالی جمهوری اسلامی این نیست. به هر حال، هر گونه دفاع از این گروه منحرف، به ضرر دولت مالکی است.

وضع گروه مقتدی صدر پس از ماجرای نیمه شعبان کربلا چگونه است؟‌
ـ به نظر من، خیلی موقعیت آنها میان توده‌های شیعه تضعیف شده است. این کار بسیار زشتی بود. آنها می‌خواستند قدرت‌نمایی کنند و به دولت عراق و آمریکایی‌‌ها نشان دهند که قدرتی دارند؛ خوب البته دارند. شاید هم کسانی می‌‌پندارند که اگر از اینها حمایت نشود، اینها طرف برخی از کشورهای عربی می‌روند؛ خوب بروند. چرا یک گروه جانی که این چنین در کربلا بی‌حرمتی می‌کند و رسما طرح ترور رهبران بدر، مجلس اعلی و حزب‌الدعوه را دارد، حمایت شود؟ اینها باید به تدریج در جامعه شیعه عراق ایزوله شوند. خط اصلی خط مرجعیت است و مهمترین تهدید برای آن، گروه‌های تکفیری و همین گروه نادان خودسر است. اینها به تازگی، انحرافات دیگری هم پیدا کرده‌اند؛ نخست این که شماری از آنها هر روز انشعاب کرده، گروه‌های جدید با ادعاهای جدید دارند. مثلا به تازگی، برخی از آنها گفته‌اند: ما از سیدمحمد تا سیدمحمد را قبول داریم؛ یعنی از سیدمحمد صدر تا حضرت مهدی؛ بنابراین، مرجع نمی‌‌خواهیم. مرجعیت، تنها همان سیدمحمد صدر بوده و تا امام زمان او مرجع خواهد ماند. شما دیدید که عراق می‌تواند گروه جند‌السماء‌ و سیدحسنی درست کند، در حالی که ما تنها یک راه داریم و آن حفظ مرجعیت و خط مرجعیت است.

الان موقعیت ایران در عراق و میان شیعیان چگونه است؟
ـ این درست است که آنها ایران را پناهگاه خود می‌دانند، اما بخشی از عراقی‌‌ها متأسفانه تحت تأثیر آمریکایی‌‌ها، ایران را به حمایت از گروه مقتدی صدر متهم می‌کنند. ایران و دستگاه دیپلماسی ایران، باید با صراحت بیشتری اعلام کند که حامی این گروهک نیست. در عراق تبلیغات می‌شود که استانداران شیعه که به تازگی ترور شده‌اند، با مین‌های ایرانی بوده است. هرچند این اخبار دروغ است، در ذهن مردم عراق این طور القا می‌کنند. سیاست ایران حمایت از آرامش در عراق در همه نقاط آن است. ایران تندروی‌های گروه مقتدی صدر را که گاه، عملیات تلافی‌جویانه علیه دیگران انجام می‌دهد، نمی‌‌پذیرد.
رهبر انقلاب کشتن این افراد را حرام اعلام کرده‌اند و آیت‌الله سیستانی نیز همین را اعلام نموده و فرموده‌اند، اگر نیمی از شیعیان هم کشته شوند، کسی حق کشتن افراد بی‌گناه را ندارد، اما گروه مقتدی، متهم به اشتباهات و انحرافاتی است که آنها را از خط مرجعیت جدا می‌کند.

نوشته شده توسط : علی

نظرات ديگران [ نظر]