حضور اعضای شورای نگهبان در مجلس که در هفته‌های گذشته به دلیل در جریان بودن انتخاب حقوقدانان این شورا توسط مجلس بیشتر شده است فرصت مغتنمی است تا خبرنگاران نظرات آنها را درباره انتخابات پیش رو جویا شوند. در 8 ماهه باقیمانده تا انتخابات مجلس شورای اسلا‌می همه توجهات به سمت این انتخابات خواهد بود و دغدغه رد صلا‌حیت‌ها موضوعی است که از هم‌اکنون کاندیداها را گرفتار خود کرده است.

به نوشته اعماد ملی، این دغدغه برای ردصلا‌حیت‌شدگان انتخابات مجلس هفتم بیشتر است چه آنان منتظر تغییر رفتار شورای نگهبان هستند اما گویی شورای نگهبان چندان بنایی بر تغییر رویه خود در این انتخابات ندارد.عباس کعبی عضو حقوقدان شورای نگهبان یادآور می‌شود، درباره کسانی که رد صلا‌حیت می‌شوند، همچنان اصل بر رد صلا‌حیت آنهاست مگر آنکه شرایط قانونی را کسب کنند.

وی همچنین خاطرنشان می‌کند کسانی که در سخنرانی‌ها یا موضعگیری‌های خود مواردی را گفته‌اند که عدم التزام آنها به ولا‌یت فقیه و قانون اساسی را برای ما ثابت کرده است، برای تایید صلا‌حیت یا باید توبه کرده باشند یا موضع آنها عوض شده باشد یا موارد دیگری شبیه به آن ممکن است باعث تایید صلا‌حیت آنها شود. ‌

بنا بر سخنرانی تازه مقام رهبری، این شائبه پیش آمده که امکان دارد رویه شورای نگهبان در بررسی صلا‌حیت‌های این دوره از انتخابات تغییری داشته باشد.این رویه آیا تغییری خواهد کرد یا به مانند گذشته خواهد بود؟
وظیفه شورای نگهبان بر اساس اصل 99 قانون اساسی نظارت بر انتخابات است، نظارت همه جانبه و موثر که جزئی از قانون نظارت استصوابی است. در این نظارت ضوابط قانونی اعمال می‌شود و شورای نگهبان مصلحت سنجی نخواهد کرد. البته ضوابط قانونی هم چند دسته است. یک دسته شرایط جدید قانونی که در قانون انتخابات لحاظ شده است مانند حداقل سن 30 سال یا حداکثر سن 75 سال یا اینکه مسوولا‌نی که مشمول استعفا هستند در مدت قانونی تعیین شده استعفا داده باشند. همچنین به موجب ماده 28 قانون انتخابات مجلس، انتخاب‌شوندگان باید دارای شرایطی چون اعتقاد و التزام عملی به اسلا‌م و نظام جمهوری اسلا‌می، تابعیت جمهوری اسلا‌می ایران، ابراز وفاداری به نظام جمهوری اسلا‌می و اصل مترقی ولا‌یت فقیه مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و معادل آن که اگر حوزوی باشند باید دارای تمام سطح سه حوزه باشند و تایید خود را از مرکز مدیریت حوزه علمیه قم واحد مدارج علمی دریافت کرده باشند. به علا‌وه اینها سوءشهرت در حوزه انتخابیه نداشته باشند. ما قانون انتخابات را اعمال می‌کنیم و قانون را بر مصلحت مقدم می‌‌داریم.

با توجه به این قانون که دارید، آیا می‌شود کسانی که در انتخابات مجلس ششم رد صلا‌حیت شده‌اند، در این انتخابات تایید صلا‌حیت شوند؟
درباره کسانی که رد صلا‌حیت شده‌اند، همچنان اصل بر رد صلا‌حیت آنهاست مگر آنکه شرایط قانونی را کسب کنند. ممکن است کسی رد صلا‌حیت شده باشد اما به این دلیل که شرایط قانونی را نداشته؛ برای نمونه استعفای بموقع نداده یا گزارش مراجع چهارگانه علیه او بوده و یا تحقیقاتی که شده از فقدان صلا‌حیت وی حکایت کرده است. حال اگر بتواند این موارد را به شکل مستدل و مستند حل کند، احتمال تایید هست اما باز هم می‌گویم که اصل بر رد صلا‌حیت اینهاست. البته برای کسانی که تایید صلا‌حیت شده اند هم اصل بر تایید صلا‌حیتشان است مگر خلا‌ف آن ثابت شود. شورای نگهبان تلا‌ش می‌کند، که هم کسانی که باید تایید صلا‌حیت شوند تایید شوند و حقی ضایع نشود و هم درباره کسانی که باید رد شوند، حساسیت و دقت به خرج دهند که حتما رد صلا‌حیت شوند. البته درباره بعضی کاندیداها، شورای نگهبان عدم احراز را اعلا‌م می‌کند. این عدم احراز صلا‌حیت، احراز عدم صلا‌حیت نیست، یعنی اگر در تحقیقات به جایی نرسیدیم، شورای نگهبان کسی را متهم نمی‌کند. ما نمی‌خواهیم جرم کسی را اثبات کنیم. اما بر اساس پرونده به شکل مستدل و مستند و لحاظ کردن نظر مراجع چهارگانه و تحقیقات محلی موارد قانونی مهم است و سوابق گذشته چه در رد و چه در تایید به اصطلا‌ح استصحاب می‌شود مگر آنکه خلا‌ف آن ثابت شود.

یعنی ملا‌ک سوابق گذشته است؟
نه دقیقا. در اینجا باید مشخص شود که وقتی می‌گوییم ملا‌ک سوابق گذشته است، چه معنایی دارد. ملا‌ک سوابق گذشته است به معنای اینکه سوابقی در پرونده اینها ذکر شده، یا در جایی موضعی گرفتند، یا اظهارنظری کردند که باید درباره‌اش توضیح دهند. همچنین باید معلوم شود این سوابق در چه موردی کاربرد دارد. اگر در مورد وفاداری به نظام است که باید ثابت شود، اگر در مورد ابراز وفاداری به اصل قانون اساسی است، باید هم به لحاظ عملی و هم به لحاظ نظری ثابت شود.ما نمونه‌های بسیاری داریم که برخی از این افراد با عناوینی چون عدم التزام به ولا‌یت فقیه و قانون اساسی رد صلا‌حیت شده‌اند، در مورد آنها اصل بر سوابق گذشته است. یا اینکه امکان تغییر وجود دارد، و اگر امکان تغییر وجود دارد به چه شکل است، یعنی اینها باید التزام خود را اثبات کنند. در نهایت باید دید که چرا به عنوان عدم التزام به ولا‌یت فقیه و قانون اساسی رد شده‌اند، باید آن مستند را ببینیم.

برخی از این افراد به دلیل سخنرانی یا موضعگیری‌های خود رد صلا‌حیت می‌شوند. درباره آنها چگونه عمل می‌کنید؟
متن آن سخنرانی‌ها که از بین نرفته و به قوت خود باقی است مگر اینکه دلیل ناسخ باشد یا توبه‌ای کرده باشند. البته می‌شود که موضع آنها تغییر کرده باشد یا موارد دیگری شبیه به آن، اما در هر صورت کسانی که در سخنرانی‌ها یا موضعگیری‌های خود مواردی را گفته‌اند که عدم التزام آنها به ولا‌یت فقیه و قانون اساسی را برای ما ثابت کرده است، برای تایید صلا‌حیت یا باید توبه کرده باشند یا موضع آنها عوض شده باشد یا موارد دیگری شبیه به آن ممکن است باعث تایید صلا‌حیت آنها شود.

نوشته شده توسط : علی

نظرات ديگران [ نظر]