هم‌زمان با 5 مرداد که حکم امامت جمعه آیت‌الله طالقانی از سوی امام خمینی صادر شد، «بازتاب» با اشاره به رفتار متفاوت آیت‌الله منتظری و شیخ‌علی تهرانی با امام جمعه شدن آیت‌الله خامنه‌ای، به انتشار خاطره‌ای از آیت‌الله منتظری درباره امامت جمعه تهران توسط آیت‌الله خامنه‌ای می‌پردازد.

به تازگی‌ کتابی با نام «جلوه‌های ماندگار» با کسب مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چاپ شده است که خاطرات کوتاه آیت‌الله منتظری از اشخاص مختلف و برخی مسائل موعظه‌ای و غیره است.
خاطره شماره 233 آن به نقل از آقای منتظری، به این شرح است: «پس از رحلت مرحوم آیت‌الله طالقانی من امامت جمعه را به دستور و حکم مرحوم امام گرفتم. وقتی می‌خواستم به قم بیایم، رفتم خدمت امام و گفتم: کار مجلس خبرگان قانون اساسی مشخص شده و من عازم قم هستم. فردی را برای امامت جمعه مشخص کنید. گفتند: شما خودتان مشخص کنید. من کسی را در نظر ندارم. من گفتم: فکر می‌کنم آقای خامنه‌ای برای این مسئولیت مناسب باشد. ایشان فرمودند: من در این موضوع دخالت نمی‌کنم.

حاج احمد آقا هم آنجا بود. گفت: شما آقای گلزاده غفوری را برای این مسئولیت معرفی کنید. حالا من نمی‌دانم ایشان به چه مناسبت روی ایشان نظر داشت. البته ما هم با آقای غفوری رفیق بودیم. در خبرگان هم بود و خیلی روحیه انتقادی داشتند و این روایات آخر قانون اساسی را هم ایشان خیلی اصرار داشتند که در آخر قانون اساسی آورده شود. من به احمدآقا گفتم: آقای خامنه‌ای برای امامت جمعه مناسب‌ترند. چون رکن نماز جمعه خطبه است و ایشان در خطابه تسلط دارند. بعد در نماز جمعه هم صحبت کردم و گفتم رکن نماز جمعه خطبه است و آقای خامنه‌ای بهتر از من خطبه می خوانند. احمد آقا می گفت: وقتی امام از تلویزیون این صحبت شما را شنیدند که می گویید «ایشان بهتر از من خطبه می خواند» گفتند: این را می گویند آدم بی هوا. بالاخره من آقای خامنه‌ای را معین کردم. یک نماز هم پشت سر ایشان خواندم و بعد آمدم قم».
(جلوه های ماندگار: ص 229 – 230)

جالب آن‌که پس از این انتصاب که در چهل سالگی آیت‌الله خامنه‌ای انجام شد، زمینه‌های جدایی شیخ علی تهرانی از جمهوری اسلامی و امام خمینی، تشدید شد. چنان که وی با توجه به جوانی آیت‌الله خامنه‌ای اظهاراتی ناشی از حسادت و عصبانیت وی از توجه امام به آیت‌الله خامنه‌ای، بیان کرد.

شیخ علی تهرانی، روحانی مشهدی که شوهرخواهر آیت‌الله خامنه‌ای است و به دلیل سن و سابقه تدریس بیشتر خود را بالاتر از ایشان می‌دانست، هرچند پیشتر هم زمینه‌هایی را بروز داده بود، از آن زمان به بعد، فاصله خود را با نظام بیشتر و بیشتر کرد.

شیخ علی تهرانی تحت تأثیر اندیشه‌های اقتصادی سوسیالیستی و چه بسا با تأثیرپذیری از کتاب اقتصاد مجاهدین خلق، آثاری در اقتصاد اسلامی نوشته بود. زمانی که این نوشته به دست حاج آقا مصطفی خمینی، هم‌بحث سابق تهرانی افتاد، ضمن نامه‌ای در این‌باره به او تذکر داد. مرحوم حاج آقا مصطفی در این نامه نوشت: «کتاب روابط اجتماعی و اقتصادی در اسلام رسید، ولی مع‌الاسف نسخ کم و متمایلین و مشتاقین بیش از حد متعارف مراجعه دارند، دست به دست می‌رود. باید سعی کنید که مارکس‌زده معرفی نشوید. البته چاره‌ای هم جز این نیست که نوعا و قریب به اتفاق نویسندگان ما، مارکسیسم‌زده می‌شوند. نمی‌گویم اسلام‌زده باشید و به هر وسیله‌ای باطلی را تصحیح کنید، می‌گویم دقت بیشتر در مبانی حقوقی اسلام داشته باشید ... آقایان خامنه‌ای را خصوصا سیدنا علی را سلام برسانید».

تهرانی از اواخر سال 58 به این سو به تدریج به سمت هواداری از جریان‌های مخالف انقلاب کشیده شد و تقریبا مواضع مشترکی با لاهوتی داشت. با جدا شدن صفوف، وی متمایل به مجاهدین خلق و بنی‌صدر شد و در بهمن ماه 1358 ضمن نگارش متنی که در نشریه «مجاهد» به چاپ رسید، به انتقاد از عملکرد امام پرداخت.

نوشته شده توسط : علی

نظرات ديگران [ نظر]