سیدمحمد خاتمی گفت: بخش‌های آموزش و پرورش اصیل‌تر، موثرتر و نجیب‌تر از بخش‌های دیگر جامعه ما هستند و به تبع آن اشتباهاتشان هم کمتر است؛ اما متاسفانه گاهی برخوردهایی می‌شود که متناسب با وضع این قشر نیست و باید از بابت اجحافی که به معلمان می‌شود، اظهار تاسف کرد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی که در جمع اعضای کمیسیون فرهنگیان ستاد مرکزی ائتلاف اصلاح‌طلبان سخن می‌گفت با اشاره به این که آموزش و پرورش از مشکلی سابقه‌دار رنج می‌برد، اظهار داشت: این مشکل هم به لحاظ ساختار و وضعیت آموزشی و پرورش در کشور ماست و هم به خاطر برخی سلیقه‌ها و گرایش‌هایی که در جامعه ما وجود دارد.
رییس بنیاد باران در ادامه با اشاره به مشکلات موجود بر سر راه بودجه فرهنگی در کشور گفت:‌ مشکل بزرگی که همواره مطرح می‌شود ولی راه حلی برای آن ارائه نمی‌شود، نسبتی است که میان بودجه جاری و عمرانی وجود دارد. همیشه بودجه عمرانی در کشور ما خیلی کمتر از بودجه جاری بوده است و این عدم تعادل با توجه به این که به هر حال جامعه به لحاظ تولید و مالیات مشکل دارد، همیشه یک نوع سخت‌گیری نسبت به بودجه جاری را به وجود آورده است و در این مسیر متاسفانه اولین قربانی آموزش و پرورش است؛ چون بزرگترین بخش بودجه جاری متعلق به این بخش است؛ هم به لحاظ امکاناتی که بایستی به دانش‌آموزان داده شود و هم تعداد زیادی حقوق‌بگیر در این سیستم وجود دارند؛ به همین دلیل این مشکل همواره وجود داشته است.
سیدمحمد خاتمی با اشاره به نحوه هزینه از حساب ذخیره ارزی در دوران اصلاحات گفت: وقتی حساب ذخیره ارزی به وجود آمد همه دوستان می‌دانند که من چقدر روی خرج کردن از این حساب حساسیت داشتم و مراقب بودم که حساب ذخیره از مسیر خود خارج نشود؛ به خصوص در عرصه‌های جاری هزینه نشود و معتقد بودیم که باید از سهم صندوق بخش خصوصی تقویت شود تا بتواند پشتوانه تولید کشور باشد؛ چرا که با تقویت این بخش بسیاری از مشکلات ما قابل حل خواهد بود؛ ولی وقتی مواردی مطرح شد که معوقه‌های فرهنگیان از این صندوق پرداخت شود با آن موافقت شد و این یکی از کارهای بزرگی بود که در آن زمان قابل انجام بود.

رییس موسسه گفت‌وگوی تمدن‌ها و فرهنگ‌ها با بیان این که رشد اقتصادی در برنامه چهارم توسعه بیش از 8 درصد پیش‌بینی شده است، ادامه داد: در این برنامه حدود 5 / 2 تا 5 / 3 درصد سهم بهره‌وری در نظر گرفته شده است که متاسفانه با لطماتی که این برنامه در اجرا با آن مواجه شده است، الان وضع بهره‌وری چندان مطلوب نیست؛ ولی اگر واقعاً بهره‌وری مهم است باید به نقش آموزش و پرورش در این زمینه توجه شود، باید روی جاهایی سرمایه‌گذاری کنیم که به بهره‌وری منجر شود. مطمئنا اگر آموزش و پرورش پویا داشته باشیم، نیروی انسانی به گونه‌ای تربیت خواهد شد که توان، آگاهی و مهارت بیشتر خواهد داشت که همین امر مهمترین عامل رشد بهره‌وری است؛ بدین سان دیگر نباید بودجه آموزش و پرورش را صرفا جاری به حساب آورد، علاوه بر این اهمیت فرهنگ ایجاب می‌کند که به آموزش و پرورش و آموزش عالی و فرهنگ عمومی توجه بیشتر شود.

خاتمی در ادامه با تاکید بر نقش نهادهای مدنی تصریح کرد: این که به آموزش و پرورش اجازه دهیم بچه‌ها را مدنی ، مسوول و مطالبه‌کننده حقوق خود و مشارکت‌جو، تربیت کند می‌توانیم جلوی ولنگاری‌هایی را که در جامعه به صورت طبیعی وجود دارد، غیرمستقیم بگیریم . پیمایش‌ها و تحقیقات نشان می‌دهد در سالهای اولیه دولت اصلاحات فساد و لاابالی‌گری در جامعه ما کاهش پیدا کرده بود؛ ما خیلی اهل شعار نبودیم و حتی معتقدیم که شعارها اگر بدون توجه به عمق قضایا باشد، می‌تواند اثر عکس بگذارد و با برخوردهای خشن هم کار درست نمی‌شود.

وی تاکید کرد: وقتی بچه‌ها در جامعه احساس حضور کنند همچنان که در دوران جنگ با شور و اشتیاق در جبهه‌ها حاضر می‌شدند و با تلاش و جانبازی خود می‌خواستند کشور را حفظ و دشمنی را دفع کنند، امروز نیز اگر بخواهیم با فساد مقابله کنیم، باید این امید و باور را به جوانان بدهیم و آن‌ها را مسوول و کارآمد تربیت کنیم .

سید محمد خاتمی با تاکید بر ضرورت وجود برنامه در میان اصلاح‌طلبان در این مورد تصریح کرد: اصلاح طلبان باید در همه زمینه‌هایی که مربوط به زندگی مردم است برنامه داشته باشند؛ ولی نباید از یاد برد که برخی شعارهای اصولی و اساسی که شاید مستقیماً با زندگی روزمره مردم مماس نشود، نیز ضروری است و نمی‌توان آنها را از یاد برد؛ مثلاً مساله جمهوریت نظام، رای مردم، حضور مردم و تشکل‌های مردمی مهم است؛ ولی در کنار آن رسیدن به معیشت مردم نیز حائز اهمیت است.

به گزارش روابط عمومی بنیاد باران ، خاتمی در ادامه با تاکید بر لزوم جمع‌بندی دستاوردها دراین زمینه گفت: باید برای رعایت حقوق بخش‌های مختلف به بخش مهم، تاثیرگذار و حیاتی جامعه که آموزش و پرورش و معلمان ما هستند، توجه ویژه‌ای شود.

رییس‌جمهور سابق کشورمان در ادامه با اشاره به مساله تشکل‌ها در دوران اصلاحات به عنوان یکی از محوری‌ترین مسائل تصریح کرد: ‌پرداختن به تشکل‌ها به معنی باور داشتن مردم است. یک دید در جامعه ما وجود دارد که ممکن است حسن نیت هم داشته باشد، ولی اعتقادی به مردم ندارد و حتی ممکن است معتقد باشد آنجا که اکثریت مردم هستند، فساد و بطلان هم بیشتر است و معتقد است که حکومت ربطی به مردم ندارد .

وی در ادامه گفت: البته حکومت خوب است به کسانی که بر آن‌ها حکومت می‌کند خیر هم برساند و اگر عدالتی هم برپا می‌شود، از روی تفضل است نه مسوولیت و در کنار آن، نگاه دیگر این است که در یک نظام مردمی حکومت نه ارباب، بلکه خدمتگزار مردم است و هیچ پایگاهی جز مردم ندارد و بهترین مردمان هم حق ندارند بدون رضایت مردم حکومت خود را بر آنان تحمیل کنند.

بر اساس این گزارش ، سید محمد خاتمی تاکید کرد: ‌اگر معتقد به حق مردم هستیم هیچ راهی جز میدان دادن به تشکل‌ها و جریان‌هایی از جمله جریان‌های صنفی وجود ندارد؛ چرا که جریانهای صنفی در دنیای امروز بیشتر می‌توانند منافع خود را تشخیص دهند و بیشتر می‌توانند افکار و سلیقه‌های پراکنده را متمرکز کنند. ما نمی‌گوییم اصنافی تشکیل شود که در فکر براندازی نظام هستند و اگر بناست یک بخش صنفی اطمینان‌بخش‌تر از سایر بخش‌ها باشد آن تشکل‌ صنفی معلمان است؛ چرا که معلمان ما متدین‌ترین، مسوول‌ترین و دلسوزترین بخش‌های جامعه هستند.

رییس بنیاد باران در ادامه با اشاره به این که بخش عمده‌ای از گردانندگان انقلاب از صدر تا ذیل ، معلمان بوده اند تصریح کرد: در نهادها و مسوولیت‌های مختلف در نظام از شایستگی ، توان و صداقت معلمان استفاده شده است و در زمان رژیم طاغوت نیز بسیاری از کسانی که در رشته‌های مختلف تحصیل کرده بودند چون نمی‌خواستند آلوده شوند در آموزش و پرورش وارد می‌شدند و محرومیت‌های آن را تحمل می‌کردند؛ چون اشخاص سالم و متدینی بودند.

وی با انتقاد از مجموعه تفکری که سلیقه خود را عین اسلام و حق می‌داند اظهار داشت:‌ مگر می‌شود یک مجموعه با سلیقه خاص همه مخالفان فکری و سلیقه‌ای خود را به ضدیت با انقلاب و سکولاریسم و بی دینی متهم کند؟ اتفاقاً این تفکر است که سکولاریسم را در جامعه تقویت می‌کند و این تنگ نظری‌هاست که نیروهای متدین و مسوول را کنار می‌زند و اگر کسانی این سلیقه را به نام حکومت تحمیل کنند، جوان و جامعه می‌گوید این چه حکومت دینی است که محرومیت را برای من می‌آورد و حتی مرا تحقیر می‌کند و این خود بزرگترین عامل برای سوق دادن جامعه به سمت سکولاریسم است.

سید محمد خاتمی تصریح کرد: اگر نقش نیروهای برانداز خارج از نظام و ضد دین را در دور کردن جامعه ازحکومت دینی و معیارهای دینی با تنگ نظری‌ها و قشری نگری‌ها و خشونت طلبی‌ها و تحجرهایی که به نام دین می‌شود مقایسه کنیم معتقدم که نقش دومی بیشتر است.

وی در ادامه با تاکید بر این که باید معلمان متعهد مسوول متدین و علاقه‌مند به دین کشور و نظام باشند که این گونه هم هستند گفت:‌ معتقدم معدل سلامت و صلاحیت معلمان در این زمینه بالاتر از بخشهای دیگر جامعه است.

خاتمی با تایید این مساله که آموزش و پرورش مشکلات بزرگی دارد تاکید کرد:‌ ممکن است بر اثر این مشکلات معلمان ما مستاصل شده باشند و اقدامی هم کرده باشند، ولی نباید در پاکی و حسن نیت و حقانیت معلمان و مربیان تردید کنیم.

وی ابراز عقیده کرد: کسانی که با وجود تشکل‌ها در جوامع مخالف هستند، سعی می‌کنند با تشکل‌هایی برخورد کنند که اثر آنها در جامعه بیشتر است و از آنها بیشتر احساس خطر می‌کنند و این گونه است که با مختصر تحرکی از سوی آنها سخت‌ترین برخوردها با آنان می‌شود؛ یعنی هرجا اثر بخشی بیشتر باشد، شدت عمل در برخورد هم بیشتر است و مطمئنا معلمان و مربیان ما اثربخش‌ترین قسمت جامعه هستند و بیشتر هم مورد جفا قرار می‌گیرند.
سید محمد خاتمی تصریح کرد: بخشهای آموزش و پرورش اصیل‌تر، موثرتر و نجیب‌تر از بخشهای دیگر جامعه ما هستند و به تبع آن اشتباهاتشان هم کمتر است. متاسفانه گاهی برخوردهایی می شود که متناسب با وضع این قشر نیست و باید از بابت اجحافی که به معلمان می‌شود اظهار تاسف کرد.
رییس موسسه گفت‌وگوی تمدن‌ها با بیان این که صحبت درباره معلمان فقط نباید تعریف و تمجید از آنها محدود شود، تاکید کرد: باید برنامه برای حل مشکلات معلمان داده شود و حداقل دلگرمی به آنها داده شود تا معلم بداند تنها نیست؛ البته باید معلمان عزیز هم درک موقعیت را بکنند و نگذارند زمینه سوءاستفاده دیگران از آنها فراهم شود.
خاتمی با اشاره به این که توقعات معلمان همیشه معقول بوده است گفت: باید با بحث و گفت و گو درمورد مشکلات معلمان به تفاهم رسید. معتقدم اگر معلمان 50 مطالبه دارند وقتی احساس کنند که گامی برای یک و چند تای آنها هم برداشته شده، آن قدر نجیب و متحمل هستند، که مسائل دیگر را تحمل کنند.
خاتمی با تاکید بر این که باید در برنامه‌ریزی اصلاح‌طلبان معلمان نقش برجسته‌ای داشته باشند گفت:‌ باید نقش معلمان در مجلس متناسب با نقش آنها در جامعه تعریف شود. باید از میان این قشر کسانی که وجهه اجتماعی دارند خوش‌فکر و با توان هستند و قابلیت رای آوردن هم دارند، در لیست اصلاح‌طلبان باشند.
در ابتدای این دیدار چند تن از فرهنگیان به بیان دیدگاهها و نظرات خود پیرامون مسائل گوناگون پرداختند.
سید محمد خاتمی در پایان با اشاره به نقش برگزاری انتخاباتی آزاد و مستقل برای رفع تهدیدها و حفظ منافع ملی گفت: امیدواریم این نگاه درجامعه ما تقویت شود و کسانی که دست اندرکار امر انتخابات هستند، برای حفظ نظام این مسیر را طی کنند و اگر این اتفاق بیفتد مجلس مناسبی هم به وجود خواهد آمد.